Sen Gelince Efendim

Cebbarzâde Mehmed Ârif Bey, Îzâhu’l-Merâm alâ Vilâdeti Seyyidi’l-Enâm başlıklı eseriyle Süleyman Çelebi’nin meşhur Vesîletü’n-Necât isimli mevlidine kısa ve öz bir şekilde şerh yapmıştır. Ârif Bey, Mevlid’i son dönem Osmanlı aydını gözüyle ele almayı başaran velut bir müelliftir. Bir mevlid meclisinde şevke gelip Vesîletü’n-Necât’ı şerh etmeye karar veren Ârif Bey, Hz. Peygamber’e [sallallahu aleyhi vesellem] duyduğu içten sevgiyi bu eseriyle gözler önüne serer. Îzâhu’l-Merâm’da Resûl-i Ekrem’in doğumu ve sonrasında gelişen olayları Süleyman Çelebi’nin anlatımıyla ele alırken, kendisinin de ifade ettiği üzere, tamamen yazılı ve güvenilir kaynaklara başvurup bir tür akademik anlayış gözetmiş, böylece dört başı mâmur bir şerh meydana getirmiştir. Eser, Vesîletü’n-Necât üzerine yazılmış bir diğer şerh olan, Hüseyin Vassâf’ın Gülzâr-ı Aşk’ıyla aynı dönemde telif edilmiştir.